Διατροφικές Συμβουλές
Διαβάστε παρακάτω χρήσιμες διατροφικές συμβουλές από την Κλινική Διαιτολόγο - Διατροφολόγο Ελευθερία Κατσαμάνη MSc(Μed.Sc).
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι μια ένδειξη για το αν υπάρχει περισσότερο ή λιγότερο λίπος στο σώμα μας από το φυσιολογικό. Μ’ άλλα λόγια, ο ΔΜΣ δείχνει αν το βάρος μας βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα ή αν είναι κάτω ή πάνω απ’ αυτά.
Ο ΔΜΣ υπολογίζεται ως εξής:
ΔΜΣ = βάρος (κιλά) / ύψος (μέτρα) 2
Παράδειγμα
Βάρος: 95 κιλά Ύψος: 1,75 μέτρα
ΔΜΣ = 95 / (1,75)2 = 31 kg/m2
Στους ενήλικες, παχύσαρκο θεωρείται το άτομο με Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) μεγαλύτερο του 30. Ωστόσο, είναι προτιμότερο να λάβουμε μέτρα και να χάσουμε βάρος όταν ο ΔΜΣ είναι 25 - 29,9 δηλαδή όταν είμαστε υπέρβαροι, για να μην φτάσουμε στο σημείο με την πάροδο του χρόνου να γίνουμε παχύσαρκοι, διότι η παχυσαρκία έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία μας.
Δείκτης Μάζας Σώματος για ενήλικες
18,5 - 24,9 → Φυσιολογικός
25 - 29,9 → Υπέρβαρος
30 - 34,9 → Παχυσαρκία 1ου βαθμού
35 - 39,9 → Παχυσαρκία 2ου βαθμού
≥ 40 → Παχυσαρκία 3ου βαθμού
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο ΔΜΣ είναι απλά μια ένδειξη, για να δούμε αν έχουμε περισσότερο λίπος από το φυσιολογικό, αλλά δεν μας δείχνει πόσο παραπάνω έχουμε. Γι’ αυτό, ειδικές μετρήσεις από τον ειδικό, αποτελούν ακριβέστερες μεθόδους για την εύρεση του ποσοστού λίπους στο σώμα.
Εκτός όμως από τη συνολική ποσότητα λίπους, η κατανομή του στο σώμα μας είναι εξίσου σημαντική, δηλαδή αν έχουμε αυξημένη συσσώρευση λίπους στην περιφέρεια της μέσης. Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας, έχει θέσει κάποια όρια όσον αφορά στην περιφέρεια μέσης και συστήνει στους άνδρες να μην ξεπερνούν τα 94 εκατοστά και στις γυναίκες να μην ξεπερνούν τα 80 εκατοστά.
Συχνά ακούμε και διαβάζουμε, ότι κάποιο τρόφιμο είναι παχυντικό, ενώ κάποιο άλλο δεν παχαίνει καθόλου. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν τρόφιμα με λιγότερες ή περισσότερες θερμίδες από κάποια άλλα, αλλά καμία τροφή δεν παχαίνει, όταν καταναλώνεται στη σωστή ποσότητα.
Για να έχουμε όμως ισορροπημένη διατροφή, θα πρέπει να γνωρίζουμε και τη συχνότητα, που μπορούμε να καταναλώνουμε ένα τρόφιμο πλούσιο σε θερμίδες.
Σημαντικό επίσης είναι να γνωρίζουμε, ότι η πλήρης στέρηση κάποιου αγαπημένου μας τροφίμου κατά τη διάρκεια του αδυνατίσματος, δεν είναι καλό, διότι δεν θα έχουμε μάθει πώς να το εντάξουμε στην καθημερινότητά μας, όταν σταματήσουμε το αδυνάτισμα.
Επομένως, κατά τη διάρκεια της απώλειας βάρους, είναι χρήσιμο να εντάξουμε στο διαιτολόγιό μας και τα τρόφιμα που έχουν αρκετές θερμίδες, όποτε κρίνεται απαραίτητο, για να μην προβούμε σε ακρότητες μετά το αδυνάτισμα.
Η κρητική διατροφή έγινε ευρέως γνωστή με τη λεγόμενη μελέτη των 7 χωρών η οποία ξεκίνησε λίγο πριν το 1960 από τον αμερικανό ερευνητή Ancel Keys και τους συνεργάτες του, στην οποία βρέθηκε ότι οι κρητικοί την εποχή εκείνη είχαν τους λιγότερους θανάτους από έμφραγμα καρδιάς και διάφορες μορφές καρκίνου και γενικά φάνηκε ως ο μακροβιότερος πληθυσμός σε σχέση με τους υπόλοιπους πληθυσμούς που μελετήθηκαν.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της κρητικής διατροφής εκείνης της εποχής ήταν η χρήση έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, η κατανάλωση ψωμιού και προϊόντων του ολικής άλεσης, η υψηλή ποσότητα φρούτων και λαχανικών, η συχνή κατανάλωση οσπρίων και ψαριών, η χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και η κατανάλωση κρασιού με τα γεύματα.
Η μεσογειακή διατροφή βασίζεται στις αρχές της κρητικής διατροφής και απεικονίζεται με τη μορφή πυραμίδας. Η πυραμίδα συστήνει καθημερινά την κατανάλωση ψωμιού και προϊόντων του ολικής άλεσης, φρούτων, λαχανικών, ελαιόλαδου, γαλακτοκομικών και επαρκή κατανάλωση νερού. Το κρασί μπορεί να καταναλωθεί με μέτρο. Σε εβδομαδιαία βάση συστήνει ψάρια, πουλερικά, όσπρια, πατάτες, αυγά και παραδοσιακά γλυκίσματα. Το κόκκινο κρέας συστήνεται σε μηνιαία βάση ή το πολύ μέχρι 1 φορά την εβδομάδα. Ο περιορισμός αλατιού είναι απαραίτητος, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθούν μυρωδικά στη θέση του αλατιού. Τέλος, η καθημερινή φυσική δραστηριότητα είναι απαραίτητη για τη διατήρηση καλής υγείας.
Η επιστημονική κοινότητα κατά καιρούς έχει μελετήσει τη μεσογειακή διατροφή και έχει βρεθεί ότι η εφαρμογή της μεσογειακής διατροφής στο σύνολό της προστατεύει από αρκετές παθολογικές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη τύπου 2, μεταβολικό σύνδρομο, διάφορες μορφές καρκίνου και γενικά συμβάλει στην μακροβιότητα του ανθρώπου.
Επιπλέον, σημαντικό είναι να χρησιμοποιούνται τα εποχιακά τρόφιμα για να έχουν λιγότερα φυτοφάρμακα, μαγειρεύοντας στο σπίτι με αγνές πρώτες ύλες και έχοντας ποικιλία στην κατανάλωση τροφίμων για να παίρνει ο οργανισμός όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται. Τέλος, στη σύγχρονη εποχή κάθε οικογένεια θα πρέπει να τρώει στο τραπέζι με ηρεμία, χωρίς τηλεόραση ανοιχτή και να ακολουθούνται όσο το δυνατόν σταθερές ώρες γευμάτων.
Η υιοθέτηση σωστής διατροφικής συμπεριφοράς και η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών είναι μια διαδικασία που απαιτεί υπομονή. Ένας ειδικός διατροφής μπορεί να βοηθήσει σε αυτό, για να γίνουν σταδιακά οι αλλαγές αυτές, έτσι ώστε να μπορέσουν να έχουν διάρκεια και να ωφελήσουν την υγεία.
Μερικοί από τους λόγους που πρέπει να καταναλώνουμε μικρά και τακτικά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι ότι ελέγχουμε καλύτερα το αίσθημα της πείνας και ρυθμίζονται καλύτερα τα επίπεδα του σακχάρου στον οργανισμό μας.
Πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται, ότι ο καθημερινός τρόπος ζωής τους, δεν αφήνει περιθώρια για κάτι τέτοιο. Ωστόσο, μόνο μερικά λεπτά χρειάζονται από τον πολύτιμο χρόνο μας, για να καταναλώσουμε ένα σνακ. Εκτός από το πρωινό, το μεσημεριανό και το βραδινό γεύμα, τα ενδιάμεσα σνακ είναι εξίσου απαραίτητα και σημαντικά.
Μερικές ιδέες για σνακ χαμηλών θερμίδων είναι:
Τα λιπαρά διακρίνονται σε 3 βασικές κατηγορίες:
Ανεξάρτητα από το αν τα λιπαρά είναι ακόρεστα, κορεσμένα ή υδρογονωμένα, οι θερμίδες τους δεν διαφέρουν, γι’ αυτό και χρειάζεται μέτρο στην κατανάλωσή τους.
Τα ακόρεστα λιπαρά είναι ωφέλιμα λιπαρά, ενώ τα κορεσμένα και τα υδρογονωμένα, είναι τα επιβλαβή λιπαρά για τον οργανισμό μας. Επομένως, τα κορεσμένα και υδρογονωμένα λιπαρά, θα πρέπει να καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες.
Τα ακόρεστα λιπαρά βρίσκονται στο ελαιόλαδο, στις ελιές, στα λιπαρά ψάρια (σαρδέλες, πέστροφα, σολομό, σκουμπρί κλπ), στο αβοκάντο, στους ξηρούς καρπούς.
Τα κορεσμένα λιπαρά βρίσκονται στα λίπη από ζωικές τροφές, όπως στο λίπος του κρέατος και των γαλακτοκομικών, στο βούτυρο, στην κρέμα γάλακτος, στα αλλαντικά.
Τα υδρογονωμένα λιπαρά βρίσκονται στα κέικ, στα μπισκότα, στα γεύματα‘fast food’.
Τι να προσέχουμε…
Οι φυτικές ίνες (ή διαιτητικές ή εδώδιμες ίνες) είναι συστατικά διαφόρων τροφίμων και ανάλογα με τη διαλυτότητά τους στο νερό διακρίνονται σε 2 κατηγορίες: τις διαλυτές και τις μη διαλυτές.
Μερικές από τις τροφές που περιέχουν αρκετές φυτικές ίνες είναι τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί.
Αξιόλογες μελέτες έχουν εξετάσει τη δράση των φυτικών ινών στην υγεία και βρέθηκαν πολύ σημαντικά αποτελέσματα. Μερικοί από τους λόγους που πρέπει να τρώμε αρκετές φυτικές ίνες είναι γιατί βοηθούν:
Μερικοί πρακτικοί τρόποι για να αυξήσουμε την κατανάλωση φυτικών ινών στην καθημερινότητά μας, είναι οι παρακάτω:
Η αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή μας, θα πρέπει να γίνεται σταδιακά και να κατανέμεται στα διάφορα γεύματα, για την αποφυγή δυσάρεστων γαστρεντερικών διαταραχών, όπως φούσκωμα, αέρια κ.λπ.
Με την αύξηση των φυτικών ινών, θα πρέπει να αυξήσουμε και την κατανάλωση υγρών, κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Σε ορισμένα νοσήματα του γαστρεντερικού συστήματος και κυρίως σε περιόδους έξαρσής τους, χρειάζεται μείωση των φυτικών ινών, γι’ αυτό και η συμβουλή του ειδικού κρίνεται απαραίτητη.
Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν βασικές τροφές μιας ισορροπημένης διατροφής, διότι παρέχουν βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, συστατικά τα οποία είναι απαραίτητα για τη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού μας.
Σημαντικό είναι να θυμόμαστε, ότι πρέπει να προσπαθούμε να τρώμε ποικιλία φρούτων και λαχανικών, για να παίρνουμε διαφορετικά συστατικά κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ένας πρακτικός τρόπος για να το πετύχουμε, είναι να “παίζουμε με τα χρώματα”. Όταν στα γεύματα μας έχουμε διάφορους χρωματισμούς φρούτων και λαχανικών, τότε ενισχύουμε τον οργανισμό μας με ποικιλία αναγκαίων συστατικών.
Μπορούμε να εντάξουμε τα κατεψυγμένα λαχανικά στην καθημερινότητά μας, όταν δεν έχουμε φρέσκα στο ψυγείο μας. Πολλές φορές, τα κατεψυγμένα λαχανικά είναι μια εύκολη λύση για το βράδυ, όταν δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για την προετοιμασία φαγητού.
Καλό είναι να έχουμε πάντα στην κατάψυξη ποικιλία κατεψυγμένων λαχανικών, για ένα εύκολο και γρήγορο μαγείρεμα, όταν δεν τα έχουμε φρέσκα, διότι οι πιθανότητες να τσιμπολογήσουμε κάτι άλλο με περισσότερες θερμίδες είναι αυξημένες.
Αυτό που πρέπει να προσέχουμε, είναι η ημερομηνία λήξης των συσκευασμένων λαχανικών του εμπορίου, όπως επίσης, η θερμοκρασία της κατάψυξής μας να είναι η κατάλληλη.
Οι χυμοί των φρούτων μας δίνουν πλήθος αναγκαίων συστατικών, όπως υδατάνθρακες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, μέταλλα, αντιοξειδωτικές ουσίες. Επιπλέον, οι χυμοί συμβάλλουν στην ενυδάτωση του οργανισμού μας, διότι περιέχουν αρκετό νερό.
Όσοι άνθρωποι δεν καταναλώνουν εύκολα τα φρούτα στη διατροφή τους, μπορούν να επιλέξουν το χυμό, ως εναλλακτική λύση.
Καλό είναι, να μην επιλέγουμε περισσότερο από μία μερίδα φρούτο σε μορφή χυμού κατά τη διάρκεια της ημέρας, διότι τα ωμά φρέσκα φρούτα περιέχουν περισσότερες φυτικές ίνες από τους χυμούς, ανά μερίδα. Οπότε, μπορούμε να επιλέξουμε μία μερίδα φρούτο την ημέρα σε χυμό και τις υπόλοιπες μερίδες, από ποικιλία φρέσκων φρούτων.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι όσον αφορά στους συσκευασμένους χυμούς, είναι σημαντικό να επιλέγουμε χυμούς, που αναγράφουν στη συσκευασία τους, ότι είναι 100% φυσικοί χυμοί (χωρίς προσθήκη ζάχαρης).
Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι, που πιστεύουν ότι το “μαύρο” ψωμί (ολικής άλεσης), που συστήνεται συχνά στις δίαιτες αδυνατίσματος, έχει λιγότερες θερμίδες από το “άσπρο” ψωμί (χωριάτικο).
Η αλήθεια είναι, ότι οι θερμίδες τους δεν διαφέρουν ιδιαίτερα. Σε αυτό που διαφέρουν, είναι στην περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες. Το ψωμί ολικής άλεσης περιέχει περισσότερες φυτικές ίνες από το χωριάτικο.
Επίσης, κάτι που θα πρέπει να θυμόμαστε, είναι ότι το ψωμί ολικής άλεσης μας κρατάει περισσότερη ώρα χορτάτους. Οπότε, είτε στο τοστ, είτε στο κυρίως γεύμα, να επιλέγουμε ψωμί ολικής άλεσης σε καθημερινή βάση.
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι απαραίτητα για όλες τις ηλικιακές ομάδες, σε καθημερινή βάση, διότι συμβάλουν σημαντικά στη σωστή ανάπτυξη και διατήρηση των οστών και των δοντιών.
Το γάλα και το γιαούρτι μας προσφέρουν πλήθος θρεπτικών συστατικών, μεταξύ των οποίων, πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, υδατάνθρακες, λιπαρά, ασβέστιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, φώσφορο, ιώδιο.
Το τυρί δεν περιέχει αξιοσημείωτες ποσότητες υδατανθράκων. Μας προσφέρει και αυτό με τη σειρά του θρεπτικά συστατικά, όπως πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, λιπαρά, ασβέστιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη D, βιταμίνη Α, φώσφορο, ψευδάργυρο.
Οι ενήλικες μπορούν να καταναλώνουν 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα.
Μερίδα γαλακτοκομικού είναι:
Είναι προτιμότερο, να υπάρχει ποικιλία στην επιλογή γαλακτοκομικών, για να μην είναι μονότονη η διατροφή μας. Στην ίδια ομάδα, ανήκουν το ξινόγαλο και το κεφίρ που μπορούν να καταναλωθούν εναλλακτικά, αντί της μιας μερίδας από τα γαλακτοκομικά που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Η κατανάλωση του τυριού, είναι καλό να γίνεται με μέτρο, καθώς είναι πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά (λιπαρά τα οποία σε μεγάλες ποσότητες βλάπτουν την υγεία μας) και αλάτι.
Για να μειώσουμε τα λιπαρά και τις θερμίδες στη διατροφή μας, μπορούμε να επιλέγουμε γαλακτοκομικά μειωμένων λιπαρών, όπως γάλα με 1,5% λιπαρά, γιαούρτι με 2% λιπαρά και τυρί με 10% λιπαρά.
Τα γλυκά είναι μια διατροφική απόλαυση για μικρούς και μεγάλους. Γι’ αυτό, η πλήρης απαγόρευσή τους από τη διατροφή μας, δεν είναι ρεαλιστική τακτική. Ωστόσο, είναι καλό, να μην αποτελούν καθημερινή συνήθεια και σίγουρα να μην αντικαθιστούν τα γεύματα της ημέρας.
Τα γλυκά όπως οι πάστες και οι τούρτες, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε λιπαρά και ζάχαρη, πρέπει να μην καταναλώνονται συχνά, αλλά μόνο σε ειδικές περιστάσεις (γιορτές – γενέθλια) και σε μικρές ποσότητες.
Μερικές ιδέες γλυκών σνακ, που δεν έχουν πολλές θερμίδες, είναι οι παρακάτω.
Μην ξεχνάμε…
Είναι γνωστό, ότι στις γιορτές των Χριστουγέννων δεν είναι εύκολο να αντισταθούμε στα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες. Ποιο από αυτά τα γλυκά όμως, είναι καλύτερο να επιλέγουμε;
Από θερμιδική αξία δεν έχουν ουσιαστική διαφορά. Ένα μελομακάρονο ή ένας κουραμπιές έχει περίπου 185 θερμίδες, ανάλογα το μέγεθος και τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί.
Αυτό όμως που θα πρέπει να έχουμε υπόψη είναι, ότι το μελομακάρονο περιέχει μέλι, το οποίο είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, σε αντίθεση με τον κουραμπιέ, που περιέχει ζάχαρη και μας δίνει ουσιαστικά μόνο απλούς υδατάνθρακες. Επίσης, το μελομακάρονο όταν φτιαχτεί με ελαιόλαδο μας παρέχει μονοακόρεστο λίπος, ενώ ο κουραμπιές που περιέχει βούτυρο, μας δίνει αρκετό κορεσμένο λίπος, το οποίο ανεβάζει τα επίπεδα της χοληστερόλης στον οργανισμό μας.
Επομένως, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε μελομακάρονο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όσοι είναι λάτρεις του κουραμπιέ, δεν μπορούν να απολαύσουν περιστασιακά ένα τεμάχιο. Τέλος, ενώ το μελομακάρονο είναι καλύτερη επιλογή από τον κουραμπιέ, χρειάζεται μέτρο στην ποσότητα κατανάλωσης του, όπως προτείνεται και για όλα ανεξαιρέτως τα γλυκά.
Μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων, η ζυγαριά συνήθως δείχνει μια αύξηση του βάρους μας κατά 1-3 κιλά. Αυτό είναι αναμενόμενο, εφόσον τα εορταστικά τραπέζια είναι πολλά με ποικιλία φαγητών, γλυκών και αλκοόλ. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να επαναπαυόμαστε, γιατί αν κάθε χρόνο αποθηκεύουμε 2 κιλά, σε 5 χρόνια το βάρος μας θα έχει ανέβει κατά 10 κιλά!
Το αδυνάτισμα μετά τις γιορτές δεν είναι δύσκολη υπόθεση, εφόσον τα 2 κιλά μπορούν να χαθούν με ισορροπημένη διατροφή σε 2 εβδομάδες. Ωστόσο, αν είμαστε γενικά υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, η περίοδος μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων είναι μια καλή αφορμή για να ξεκινήσουμε την προσπάθεια αδυνατίσματος για περισσότερα κιλά μέχρι να φτάσουμε στο επιθυμητό βάρος, χωρίς βιασύνη για το καλοκαίρι.
Πριν ξεκινήσουμε δίαιτα αδυνατίσματος, είναι πολύ σημαντικό να σκεφτούμε τα θετικά που προσφέρει το αδυνάτισμα στην υγεία μας, στο σώμα μας, στην ψυχολογία μας, στην καθημερινότητά μας και να βάλουμε κίνητρα με στόχο να επιβραβεύουμε τον εαυτό μας για κάθε 2 κιλά απώλεια βάρους. Επομένως, γνωρίζοντας τα θετικά του αδυνατίσματος και έχοντας πάντα ένα κίνητρο, μπορούμε να συνεχίσουμε ένα πρόγραμμα διατροφής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έχοντας καλύτερα αποτελέσματα.
Εξίσου σημαντικό πριν ξεκινήσουμε το αδυνάτισμα, είναι η καταγραφή ενός ημερολογίου για μερικές μέρες, με τα τρόφιμα και ροφήματα που καταναλώνουμε, την ποσότητά τους, τις ώρες που τα καταναλώνουμε και αναφέροντας τυχόν συναισθήματα που συνδέονταν με την κατανάλωσή τους. Με αυτό τον τρόπο, μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τι κάνουμε λάθος και παίρνουμε βάρος, έτσι ώστε να βελτιώσουμε τη διατροφική μας συμπεριφορά και να μπορέσουμε να χάσουμε βάρος που θα το διατηρήσουμε και στο μέλλον.
Δίαιτες που συνιστούν ταχεία απώλεια βάρους θα πρέπει να αποφεύγονται, γιατί βλάπτουν τον οργανισμό μας και η επαναπρόσληψη του χαμένου βάρους από τις δίαιτες αυτές είναι συνήθως αναμενόμενη.
Η απώλεια βάρους, είτε αφορά μόνο 2 κιλά, είτε περισσότερα, θα πρέπει να γίνεται με ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, το οποίο θα περιλαμβάνει τρόφιμα από όλες τις ομάδες των τροφίμων και 5 γεύματα μέσα στην ημέρα (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό και βραδινό).
Ο διαιτολόγος - διατροφολόγος είναι ο πιο κατάλληλος για να μας συντάξει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής απώλειας βάρους με τις κατάλληλες θερμίδες, στο οποίο έχει λάβει υπόψη το ιστορικό υγείας μας, τις διατροφικές μας προτιμήσεις και την καθημερινότητά μας. Επίσης, ο ειδικός μπορεί να συμβουλέψει και να παρέχει υποστήριξη στην προσπάθεια μας να αλλάξουμε την λανθασμένη διατροφική μας συμπεριφορά που είναι η αιτία του αυξημένου βάρους μας. Αν καταφέρουμε να αλλάξουμε τη διατροφική συμπεριφορά μας προς το καλύτερο, τότε θα μπορέσουμε και να διατηρήσουμε το βάρος που χάσαμε.
Ο γάμος συχνά μπορεί να αποτελέσει ισχυρό κίνητρο έναρξης αδυνατίσματος. Κάθε υποψήφια νύφη ή υποψήφιος γαμπρός με παραπανήσια κιλά, ονειρεύεται στο γάμο να αισθάνεται όμορφα και κομψά στο ρούχο που έχει διαλέξει.
Ωστόσο, θα πρέπει να αποφεύγει τις πολύ αυστηρές δίαιτες και τις δίαιτες ‘εξπρές’ που υπόσχονται απώλεια βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα, εφόσον κάτι τέτοιο θα έβλαπτε την υγεία και η επαναπρόσληψη των κιλών μετά το γάμο είναι συνήθως αναμενόμενη.
Πόσα κιλά λοιπόν μπορεί να χάσει μια μέλλουσα νύφη ή ένας μέλλον γαμπρός για το γάμο;
Με δεδομένο ότι η ημερομηνία των περισσότερων γάμων έχει καθοριστεί μήνες πριν, είναι σωστό η νύφη ή ο γαμπρός να σκεφτεί από νωρίς πόσα κιλά θέλει να χάσει και να ξεκινήσει αδυνάτισμα με μια δίαιτα ισορροπημένη, η οποία θα παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά χωρίς πολλές στερήσεις.
Οι υγιείς ενήλικες μπορούν να χάσουν μέχρι 4 κιλά το μήνα περίπου χωρίς να βλάψουν την υγεία τους. Έτσι, αν για παράδειγμα τον Ιανουάριο προγραμματιστεί γάμος για το μήνα Ιούνιο, τότε υπάρχει αρκετό διάστημα διαθέσιμο για να χαθούν πολλά κιλά με σωστό αδυνάτισμα τα οποία θα διατηρηθούν και μετά το γάμο.
Σε κάθε περίπτωση, η μέλλουσα νύφη ή ο μέλλον γαμπρός που έχει βάρος πάνω από το φυσιολογικό, είναι καλό να χάσει κιλά για να έχει υγιές βάρος όχι μόνο για τις ανάγκες του γάμου αλλά και για την μετέπειτα έγγαμη ζωή.
Στις εξόδους μας για φαγητό, συνήθως καταναλώνουμε τροφές, με πολλά λιπαρά και ζάχαρη. Αυτό αν γίνεται περιστασιακά δεν αποτελεί πρόβλημα. Αν όμως βγαίνουμε συχνά για φαγητό, πρέπει να προσέχουμε περισσότερο τη διατροφική μας συμπεριφορά.
Το ισορροπημένο πιάτο πρέπει να περιέχει αρκετή σαλάτα, 1 μερίδα κρέας ή ψάρι με ρύζι ή πατάτες και λίγο ψωμί ολικής άλεσης.
Τρώγοντας πρώτα τη σαλάτα, είναι πολύ πιθανό να περιορίσουμε την κατανάλωση άλλων τροφίμων με περισσότερα λιπαρά. Η κατανάλωση σαλάτας, θα πρέπει να γίνεται από 2-3 άτομα το πολύ, και όχι από περισσότερα. Πρακτικός τρόπος για να παίρνουμε ποικιλία θρεπτικών συστατικών, είναι να παίζουμε με τα χρώματα στα λαχανικά και να τα καταναλώνουμε ωμά, ψητά ή βραστά.
Πολλές φορές στον κατάλογο των εστιατορίων, υπάρχει η επιλογή παιδικού μενού. Το μενού αυτό, δεν είναι μόνο κατάλληλο για τα παιδιά, αλλά και για τους γονείς, όταν δεν θέλουν να καταναλώσουν πολλές θερμίδες. Εναλλακτικά, ένα ορεκτικό μαζί με μια σαλάτα και λίγο ψωμί, μπορεί να θεωρηθεί ένα πλήρες γεύμα για ενήλικες, όταν δεν υπάρχει το παιδικό μενού.
Καλό είναι, να επιλέγουμε φαγητά ψητά και όχι τηγανιτά ή πανέ, καθώς τα τελευταία περιέχουν πολλά λιπαρά. Αν παραγγείλουμε κρέας, να αφαιρούμε την πέτσα και το λίπος του.
Σε περίπτωση που θέλουμε σάλτσα ή σως (π.χ. λαδολέμονο) ή ελαιόλαδο στη σαλάτα, είναι προτιμότερο ξεχωριστά, ώστε να ελέγχουμε την ποσότητα που καταναλώνουμε, χρησιμοποιώντας ως μεζούρα το κουτάλι της σούπας.
Να τρώμε με αργό ρυθμό και να μασάμε καλά την τροφή. Με αυτό τον τρόπο απολαμβάνουμε καλύτερα αυτό που τρώμε και ελέγχουμε καλύτερα την ποσότητα που καταναλώνουμε.
Να μην καταναλώνουμε όλη τη μερίδα του φαγητού επειδή την πληρώσαμε. Όταν νοιώσουμε ελαφρώς χορτάτοι, καλό είναι, να σταματάμε να τρώμε.
Αν θέλουμε ρόφημα ή ποτό, να προτιμούμε αυτά που δεν περιέχουν θερμίδες, όπως αναψυκτικά light, σόδα ή νερό και αν επιθυμούμε αλκοόλ, η κατανάλωσή του να μην ξεπερνά την 1 μερίδα για τις γυναίκες και τις 2 μερίδες για τους άνδρες (1 μερίδα αλκοόλ είναι 125 ml κρασί ή 330 ml μπύρα ή 40-45 ml ούζο ή τσίπουρο). Για τα παιδιά, καλό είναι να παραγγέλνουμε μόνο νερό ή φρέσκο χυμό και όχι τα αναψυκτικά.
Όταν βγαίνουμε για φαγητό το βράδυ, δεν είναι λίγες οι φορές που παραγγέλνουμε μεγάλη ποσότητα φαγητού. Μια τέτοια παραγγελία εμποδίζει την προσπάθεια για την απώλεια ή τη συντήρηση του σωματικού μας βάρους.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε, είναι να καταναλώνουμε το μεσημέρι κάτι ελαφρύ, αφήνοντας για εκείνη την ημέρα το κυρίως γεύμα για το βράδυ. Αν όμως έχουμε φάει το κυρίως γεύμα το μεσημέρι και προκύψει ξαφνικά έξοδος για φαγητό το βράδυ, τότε πρέπει να περιορίσουμε, όσο το δυνατό, την ποσότητα που θα καταναλώσουμε.
Μια κανονική μερίδα εστιατορίου θα μας βάλει σε πειρασμό να την καταναλώσουμε. Γι’ αυτό, μπορούμε να παραγγείλουμε ένα πιάτο από το παιδικό μενού ή ένα ορεκτικό, το οποίο είναι σε μικρότερη ποσότητα από τα κυρίως πιάτα, μαζί με μια σαλάτα εποχής με λίγο ελαιόλαδο.
Οι 10 κανόνες που είναι καλό να ακολουθούν οι γονείς, για να έχουν τα παιδιά ισορροπημένη διατροφή και σωστή διατροφική συμπεριφορά, είναι οι παρακάτω:
Πολλοί γονείς ανησυχείτε ότι το παιδί σας δεν τρώει ικανοποιητική ποσότητα φαγητού. Ωστόσο, αν η ανάπτυξη του παιδιού είναι φυσιολογική, τότε είναι πιθανό να υποεκτιμάτε την ποσότητα της τροφής που καταναλώνει το παιδί σας κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Οι ημερήσιες θερμίδες που πρέπει να προσλαμβάνει ένα μικρό παιδί διαφέρουν από αυτές των ενηλίκων. Οπότε είναι σαφές ότι η μερίδα ενός γεύματος πρέπει να είναι μικρότερη από αυτή των γονέων.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν περίοδοι που το παιδί δεν τρώει το ίδιο ικανοποιητικά με άλλες φορές και η ανάπτυξη του δεν είναι φυσιολογική. Στην περίπτωση των διδύμων, αν το ένα παιδί τρώει ικανοποιητικά ενώ το άλλο παιδί δεν τρώει, μην δείξετε δυσανασχέτηση στο παιδί που δεν τρώει την ίδια ποσότητα φαγητού με το αδερφάκι του. Οι παρακάτω συμβουλές θα σας βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης:
Σε κάθε περίπτωση, προσπαθήστε να κρατήσετε την ψυχραιμία σας και σκεφτείτε ότι το παιδί σας είναι πιθανό να περνάει μια παροδική κατάσταση άρνησης τροφής και ότι σύντομα αυτή η κατάσταση θα βελτιωθεί.
Το πρωινό γεύμα είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά, γιατί τους παρέχει τα θρεπτικά συστατικά, τα οποία τους δίνουν ενέργεια και έτσι μπορούν να έχουν καλύτερη επίδοση στα μαθήματα τους και στα αθλήματα. Τα παιδιά που τρώνε συστηματικά πρωινό, έχουν καλύτερες διατροφικές συνήθειες μέσα στην ημέρα και διατηρούν σε καλύτερα επίπεδα το βάρος τους, σε σχέση με τα παιδιά που παραλείπουν το πρωινό γεύμα.
Η προετοιμασία του πρωινού απαιτεί πολύ λίγο χρόνο. Μπορεί και το ίδιο το παιδί να βοηθήσει στην προετοιμασία αυτού του γεύματος. Είναι σημαντικό, οι γονείς να δίνουν το παράδειγμα και να τρώνε όλοι μαζί το πρωινό γεύμα στο τραπέζι, με ηρεμία και χωρίς την τηλεόραση σε λειτουργία.
Ένα πλήρες ισορροπημένο πρωινό, πρέπει να περιλαμβάνει 3 ομάδες τροφίμων:
Το κολατσιό στο σχολείο είναι ένα πολύ σημαντικό γεύμα για τη γεμάτη δραστηριότητες καθημερινότητα των μαθητών. Τα παιδιά και οι έφηβοι, εκτός από το πρωινό γεύμα στο σπίτι, θα πρέπει να εφοδιάζονται με ένα ισορροπημένο κολατσιό σε θρεπτικά συστατικά, το οποίο θα τους δίνει την ενέργεια που χρειάζονται για να ανταποκρίνονται στις αυξημένες απαιτήσεις του σχολείου.
Όταν το κολατσιό περιέχει τρόφιμα που αλλοιώνονται εύκολα, προτείνεται να καταναλώνεται στα πρώτα διαλείμματα του σχολικού προγράμματος. Οι μαθητές μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα στις παρακάτω εναλλακτικές προτάσεις:
Η όποια επιλογή τους καλό είναι να συνοδεύεται από κάποιο φρούτο εποχής ή από 100% φυσικό χυμό ή από αποξηραμένα φρούτα. Σε κάθε περίπτωση, είναι χρήσιμη η καθοδήγηση του γονέα, ο οποίος θα πρέπει πάντοτε να λαμβάνει υπόψη τις διατροφικές προτιμήσεις του παιδιού του.
Στις διακοπές του καλοκαιριού, τα παιδιά παίζουν αρκετά μέσα στην ημέρα και είναι πολύ πιθανό να ξεχνάνε να ζητήσουν φαγητό, όντας απορροφημένα από το παιχνίδι. Τα μικρά και συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας βοηθούν τα παιδιά να έχουν ενέργεια και καλύτερη απόδοση στα παιχνίδια τους. Γι’ αυτό, το πρωινό, το δεκατιανό, το μεσημεριανό, το απογευματινό και το βραδινό γεύμα είναι τα 5 γεύματα που είναι απαραίτητα να καταναλώνονται. Επίσης, τα παιδιά θα πρέπει να έχουν μαζί τους πάντα νερό και να το πίνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα για αποφυγή αφυδάτωσης.
Τα παιδιά είναι καλό να καταναλώνουν ποικιλία γαλακτοκομικών προϊόντων μέσα στην ημέρα, ξεκινώντας με το πρωινό και εντάσσοντας τα και σε σνακ για να καλύψουν τις μερίδες που τους αναλογούν ανάλογα με την ηλικία τους.
Το ψωμί και τα δημητριακά ολικής άλεσης είναι απαραίτητες τροφές καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας για να δίνουν στα παιδιά μεταξύ άλλων ενέργεια και φυτικές ίνες.
Τα φρούτα θα πρέπει να υπάρχουν και σε άλλα σνακ κατά τη διάρκεια της ημέρας εκτός του πρωινού γεύματος. Η φρουτοσαλάτα είναι αρκετά ελκυστική από τα παιδιά και είναι πιθανό να τα αποτρέψουν να καταναλώσουν γλυκό. Επίσης, τα λαχανικά θα πρέπει να εντάσσονται ωμά ή ψητά ή μαγειρευτά και στο μεσημεριανό και στο βραδινό γεύμα.
Τα ψάρια είναι απαραίτητα στη διατροφή των παιδιών και καλό είναι να μαγειρεύονται στο φούρνο ή στην κατσαρόλα και όχι τηγανητά.
Όσον αφορά στα όσπρια, ένας πολύ καλός τρόπος να καταναλώσουν τα παιδιά όσπρια το καλοκαίρι είναι ως κεφτέδες από ρεβίθια ή φασόλια ψημένα στο φούρνο. Διαφορετικά, τα όσπρια καταναλώνονται δροσερά μαζί με φρεσκοκομμένα λαχανικά και λαδολέμονο ή λαδόξυδο σε μορφή σαλάτας.
Το κρέας είναι απαραίτητη τροφή για τα παιδιά και γι’ αυτό θα πρέπει να εντάσσεται και αυτό μέσα στην εβδομάδα σε ψητή μορφή στο φούρνο ή μαγειρευτό ή ως σουβλάκια ή ως μπιφτέκια.
Όσον αφορά στα γλυκά, η συμβουλή ‘όσο λιγότερα τόσο το καλύτερο’ ισχύει και το καλοκαίρι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα στερήσετε από το παιδί να φάει ένα παγωτό που επιθυμεί. Οι γρανίτες με γεύσεις φρούτων είναι καλύτερες επιλογές από τα άλλα παγωτά που έχουν αρκετά λιπαρά όπως τα παρφέ.
Αν το παιδί δεν είναι ιδιαίτερα δραστήριο από μόνο του, τότε ο γονιός είναι καλό να το ενθαρρύνει να κινηθεί με ευχάριστους τρόπους όπως κολύμπι, σπορ στην παραλία (ρακέτες, βόλεϊ), περίπατο με παρέα ή χορό.
Πολλά παιδιά ηλικίας 1-6 ετών, παρουσιάζουν μερικές φορές απροθυμία στο να δεχτούν νέες τροφές στη διατροφή τους. Όσο μεγαλώνει το παιδί η διστακτικότητα αυτή μειώνεται. Η απροθυμία αυτή για την κατανάλωση νέων τροφίμων ονομάζεται νεοφοβία.
Σε αυτή την περίπτωση, δεν θα πρέπει να πιέζουμε το παιδί να καταναλώνει το συγκεκριμένο τρόφιμο. Μπορεί να χρειαστεί, να προτείνουμε κάθε τόσο το νέο τρόφιμο στο παιδί μας, μέχρι και 15 έως 20 φορές, μέχρι να το αποδεχτεί.
Ιδιαίτερα χρήσιμο είναι, να αφήνουμε το παιδί να συμμετέχει στη διαδικασία παρασκευής του φαγητού, προσθέτοντας το τρόφιμο που δεν αποδέχτηκε και παροτρύνοντας να το μυρίσει και να το ακουμπήσει.
Μην ξεχνάμε, ότι η εικόνα του φαγητού στο σερβίρισμα και η δική μας συμπεριφορά, παίζουν σημαντικό ρόλο στην αποδοχή του τροφίμου από το παιδί. Ένα νέο τρόφιμο θα πρέπει να το εμφανίζουμε χωρίς αναστάτωση και ιδιαίτερη αναγγελία. Καλό είναι, να τρώμε και εμείς οι ίδιοι το τρόφιμο που δεν αποδέχεται, παρουσία του παιδιού μας.
Επικοινωνήστε μαζί μας
Σας ευχαριστούμε για το μήνυμά σας,
θα επικοινωνήσουμε μαζί σας το συντομότερο δυνατόν.
Σφάλμα, φαίνεται πως κάτι πήγε στραβά.
Παρακαλώ, προσπαθήστε ξανά.
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος - Ελευθερία Φ. Κατσαμάνη| Λεωφόρος Ειρήνης 21 15121 Πεύκη| diaitologoskatsamani@gmail.com
All Rights Reserved